Çocuklarda Özgüven Gelişimi
Çocuklarda özgüvenin yetersiz gelişmesinin birçok nedeni olabilmektedir.
Çocuğun kendine güvenini azaltandan durumlardan biri, aşırı himayeci veya koruyucu davranan ailelerdir.
Bu anne babalar çocuklarına aşırı sevgi ve ilgi göstererek çocukların yapabileceklerini onlar yorulmasın, zorlanmasın diye kendileri yaparlar. Bu tip ailelerde anne baba çocuğun yapması gereken şeyleri yapar, çocuk adına düşünür, ona fazla sorumluluk vermez. Çocukların bütün sorumluluklarını üstlenmek onlar için iyi bir durum yaratmamaktadır. Çünkü çocuklar karşılaştıkları zorluklarda sorun çözme becerileri geliştirememektedirler. Her karşılaştığı sorunda “Ben yapamam”. duygusu oluşur. Bu, özgüveni azaltan bir duygudur; çocuk kendisini yetersiz, güvensiz hisseder ve anne babasına sormadan hiçbir şey yapamaz hâle gelir.
Çocuğun kendine güvenini azaltan bir diğer durum da mükemmeliyetçi anne babaların tutumudur.
Sürekli eleştirilen çocuk kendisini yetersiz ve beceriksiz hisseder. Örneğin, çocuk kötü bir karne getirdi. Aile, notların sadece zayıf olanlarına bakıp iyi olanlara bakmayıp yorum yaparsa aynı zamanda çocuğun kişiliğine de zarar vermiş olur. Bu durumda anne babalar başarılı olduğu dersleri de takdir ederek zayıf olanları da düzeltme konusunda destekleyerek yaklaşmak çocuğu motive eder. Çocuk kendisine değer ve sorumluluk verildiğini hisseder.
Çocuk yanlış bir şey yapınca hemen kişiliğine yönelik eleştiri yapmak özgüven yıkıcı davranışlardan bir tanesidir.
Bu durumda çocuğa veya kişiliğine yönelik bir şey söylemek yerine duruma yönelik yapıcı konuşmak önemlidir. Aksi takdirde çocukta yetersizlik duygusu oluşturur.
Çocuğun özgüvenini azaltan diğer bir hata da çocuğu başkalarıyla kıyaslamaktır.
Sürekli arkadaşlarını veya yakın birini örnek göstermek çocukta yetersizlik duygusuyla birlikte özgüvenini de olumsuz etkiler. Başkasıyla kıyaslanan çocuk kendini güvensiz ve yetersiz hissedebilmektedir.
Çocuklar kendi sorumluluklarını alamadıkları ve aldığı kararların sonucunu üstlenmediği takdirde kendi kimliğini oluşturamaz. Bunun sonucunda sorumluluk alamayan veya başkalarına bağımlı birey olabilmektedirler. Çocukların özgüveninin gelişmesi için kararlarını kendisi alması gerekmektedir. Çocukların ilerde sorumluluk alabilmesi için küçük yaşlardan itibaren yaş dönemine uygun sorumluluklar verilmelidir. Eğer çocuklara hiçbir sorumluluk verilmezse kendine duyduğu güven giderek azalır.
Ailelerin tutum ve eğitim hataları sonucu özgüven eksikliği yaşayan çocuklar ortaya çıkmaktadır. Çocuklarınıza kendi yaş dönemine uygun yapabileceği sorumluluklar verip desteklemek çok önemlidir. Böylece özgüven duygusunu olumlu yönde geliştirmiş olursunuz.